Marka Tescili teriminin anlaşılabilmesi için öncelikle Marka kavramının ne anlama geldiğine değinmek gerekir.

Marka Nedir?

Marka, kuşkusuz işletmelerin üretimini yaptıkları veya satışını gerçekleştirdikleri mal-ürün ve hizmetlerin, diğer tüm işletmelerin ürün ve hizmetlerinden ayrılarak, işletmeye özgü bir özellik olması açısından oldukça büyük bir öneme sahiptir. Markanın belirlenmesi yani farkındalığını oluşturmak için her çeşit kelime (sözcük), ad (isim), sembol (simge), terim, sayı, dizayn (tasarım), renk, işaret, şekil, ambalaj, koku gibi bileşenlerden oluşan farklı öğeler kullanılabilmektedir.  556 Sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, markaları, garanti markası, hizmet markası, ortak marka ve ticaret markası olarak 4 farklı başlığa ayırmıştır. İnsanlar ihtiyaçlarına uygun mal ve hizmetler içerisinden seçim yaparken, ürün veya hizmetin markasına dikkat ederek bu yönde tercihlerini yapmaktalar. Markanın önemi sadece şirket yani üretici için değil, insanların yani tüketiciler içinde önemli bir unsurdur. İnsanlar belirli markalar arasından tercihte bulunurken, tercih edilen markanın başta güvenilir olması, markanın kalitesi gibi farklı nedenlerle tekrar satın alınabilir olması ve her türlü soru ve sorunlar karşısında her zaman karşılarında yardım alabilecekleri birilerinin olması gibi unsurlara çok dikkat etmekte, bu da markayı diğer markalardan ayıran önemli özellikler olarak kabul edilmektedir.

Örnek vermek gerekirse neredeyse herkes tarafından tanınan Coca-Cola firmasının marka değeri şuan 78 milyar dolar olarak bilinmekte bu da mali varlık değerlerinin 6 katını geçmektedir. 

Markanın çeşidi her ne olursa olsun fark etmeksizin, markanın korunması adına tescil işlemlerinin mutlaka yapılması gerekmektedir.

Marka Tescili Nedir?

Marka Tescili firmaların mal ve hizmetleri ile kişilerin kimliğini koruma altına alan bir işlemdir. Marka Tescili yaptırarak markanızın tüm haklarını yasal yollarla koruma altına alarak, diğer işletmeler tarafından kopyalanmasını veya kullanılmasını engellemiş ve bunu belgelendirmiş olursunuz. Bu yasal dayanak ise yukarıda da bahsi geçen 556 Sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname mümkündür. Tescil edilen markanın, hak sahipliği bulunmayan diğer kişi veya firmalarca kullanılması durumunda, gerekli yerlere itirazda bulunup dava açarak hem izinsiz kullanımı engellemiş olursunuz hem de bu kişilerin markanız üzerinden haksız kazanç sağlamasının önüne geçmiş olursunuz. Marka Tescilinin bir diğer avantajı ise, miras bırakabilme ya da devretme ve lisans verebilme haklarının da elde edilebilir olmasıdır.

Marka Tescilinin firmaya sağladığı, koruma, garanti etme, ayırt etme, reklam gibi birçok faydası bulunmaktadır. Bu gibi özellikler firmaya olan güveni ve saygınlığı artırmayı sağlamaktadır.

Marka Tescil süreleri farklılık göstermekle birlikte çoğunlukla 10 senelik yapılmaktadır. Süre uzatma işlemleri ise gereken ücretler ödenerek sınırsız olarak gerçekleştirilebilir.

Marka Tescilinin İşletme ve Kuruluşlar İçin Önemi

İşletmeler açısından bakıldığında, Marka Tescili işletmenin varlığını ve devamlılığını sürdürebilmenin yanında, kurumsal kimliklerinin de herhangi bir zarara uğramasının önüne geçmektedir. Markaların diğer kişi ve kuruluşlarca kopyalanması veya taklit edilmesi, doğrudan markanın sahibi olan işletmeyi hem maddi yönden zarara uğratacak hem de markaya olan güvenin sarsılmasına yol açacaktır. Markanızı tescil ettirmediğiniz durumda ticaret tarihinin belirsiz olmasından kaynaklı olarak bu kişiler markanızı taklit etmekle kalmayıp, markanızı üzerine geçirme hakkına da sahip olabilmektedir.

Marka Tescili işletmelere, 556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile bazı haklar tanımıştır. 

Marka tescilinden doğan hakların kapsamı
Madde 9 – (Değişik: 21/1/2009 – 5833/1 md.)

Marka tescilinden doğan haklar münhasıran marka sahibine aittir. Marka sahibi, aşağıda belirtilen fiillerin önlenmesini talep edebilir:

             a) Markanın tescil kapsamına giren aynı mal ve/veya hizmetlerle ilgili olarak, tescilli marka ile aynı olan herhangi bir işaretin kullanılması.

             b) Tescilli marka ile aynı veya benzer olan ve tescilli markanın kapsadığı mal ve/veya hizmetlerin aynı veya benzeri mal ve/veya hizmetleri kapsayan ve bu nedenle halk tarafından, işaret ile tescilli marka arasında ilişkilendirilme ihtimali de dahil, karıştırılma ihtimali bulunan herhangi bir işaretin kullanılması.

Marka Tescil Başvurusu Nasıl Yapılır?

Marka Tescili için başvurular, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından 2 şekilde yapılabilmektedir

  • Bireysel başvuru
  • Atanılacak bir vekil aracılığı ile yapılacak başvuru

İstenilen belgeleri teslim etme koşulu ile Marka Tescil etme başvuru süreci başlamaktadır.

İstenilen belgeler: 

  • Vekalet belgesi,
  • Başvuruya gerekçe olan ürün veya hizmetlerin açıklamalı listesi,
  • Başvuru sahibinin açık kimliğine ait belgeler,
  • Başvuru ücretinin ödendiğine dair belge,
  • Rüçhan hakkı talep edilmesi durumunda bunun ücretinin de ödendiğine ilgili şartname

Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından değerlemeye alınıp onayı gerçekleşen Marka Tescil başvurusu  Resmi Marka Bülteninde yayınlanır. Yayınlanmasının ardından iki ay içerisinde diğer marka sahipleri tarafından herhangi bir itiraz gelmez ise Marka Tesciline karar verilir ve gereken harç ücreti ödendikten sonra Marka Tescil süreci tamamlanır.