Çalışan Motivasyonu Nedir?
Çalışan motivasyonu için en doğru tanım, çalışanların işlerini yaparlarken sorumluluk alabilmeleri ve bunu yerine getirebilmeleri için motivasyonun itici bir güç olduğudur. İşletme için her bir çalışan, yöneticisinden en küçük birimine kadar önemli ve değerlidir.
İşletmeler strateji ve hedeflerini gerçekleştirebilmek için çalışanlardan maksimum verim almak isterler. Çalışanların motivasyonu ne kadar yüksek tutulursa verimlilikte aynı düzeyde artacaktır.
Çalışanların Motivasyonu Neden Önemlidir?
İşletmelerin varlığını sürdürebilmeleri, işin ve çalışanların verimliği ile doğru orantılıdır. Çalışanların motive olması verimli olmalarını da sağlayacaktır. Ancak moral ve motivasyonu düşük bir çalışan ne kadar uğraşırsa uğraşsın yaptığı işten istenen verimi alamadığı gibi bu durum diğer çalışanları da kötü yönde etkileyecektir. Çalışanlar ne kadar iyi motive edilirse performans ve verimlilik o kadar artacak, bu sayede iş verimi de artacak ve işletmenin büyümesine katkı sağlanacaktır. Çalışanlar işletmenin hedeflerini benimsediklerinde herhangi bir ısrara gerek kalmaksızın, kendi istekleriyle en yüksek performansı göstermektedir ve bu da işletmeye bağlılığı artırmaktadır. Gallup, çalışan motivasyonu üzerine yaptığı bir araştırmada bağlılığı 3 gruba ayırmıştır.
Bağlı: İşletmeye son derece bağlı hisseden ve büyük bir istekle çalışanlar. Bu grup işletmeyi ve motivasyonu her zaman daha ileri götürmektedir.
Bağlı Değil: Fiziki açıdan işi gerçekleştiren ancak psikolojik açıdan kendini ayrı görenlerdir. Çalışırken tutkusuz olmalarıyla birlikte tembellik ederek diğer çalışanlara da kötü örnek sergilemektedirler.Aktif Olarak Ayrı: Çalışırken mutlu olmayan ve mutsuz olduklarını hal ve hareketleriyle belli edenlerdir. Diğer bağlı çalışanların işlerini ve başarılarını bilinçli bir şekilde zora sokacak davranışlarda bulunurlar.
Çalışanların Motivasyonunu Arttırmak İçin Öneriler
Çalışanların motivasyonunun artırılması yöneticinin görevleri arasındadır. Yöneticiler hareketlerini, tutum ve davranışlarını, çalışmalarını kısaca şirket içerisinde uyguladığı her bir yöntemi motivasyonu artıracak şekilde gerçekleştirmelidir. Bu anlamda motivasyonu düşürücü etmenlerin tespit edilmesi ve giderilmesi gerekmektedir. İşletmelerin hedef ve stratejilerine katkı sağlanabilmesi için yöneticiler, çalışanların motivasyonunu sağlayarak onlarla beraber hareket etmelidir. Böylece hem işletmeye katkı sağlanacak hem de fikir ve düşüncelerine önem verilen çalışan kendisini değerli hissedecek ve performansı da olumlu yönde etkilenecektir. Motivasyonu artırmak için gerekli olan birkaç önemli unsur şunlardır:
Takdir: Çalışanlar yaptıkları iş, gösterdikleri çabanın bir karşılığı olarak takdir edilmek isterler. Takdir edilmek çalışanların motivasyonunu artırmak için önemli bir unsurdur. Yöneticilerin, çalışanın hak etmesine karşılık genel bir teşekkür yerine bireysel olarak teşekkür etmesi, dijital ortamda çalışanların kullandıkları bir yazılımın ara yüzünde herkesin görmesini sağlayacak şekilde çalışana teşekkür etmek, grup toplantı veya görüşmelerinde çalışanın yaptığı işin, gösterdiği çabanın, fikirlerinin yani işletmeye sağladığı her türlü katkı için teşekkür edilmesi de diğer takdir uygulamalarından bazılarıdır. Takdir edilmek çalışanı değerli hissettirecek ve motivasyonunun yükselmesini sağlayacaktır.
Ödüllendirme: Çalışanların motivasyonunun artırılmasındaki bir diğer önemli unsur ödüllendirmedir. Ödül dendiğinde akla ilk olarak para gelmemelidir. Ödüllendirme, çalışanın statüsüne veya yaptığı işe göre farklılık göstermektedir. Örneğin mavi yakalı bir çalışana yapılan yiyecek, giyecek gibi temel ihtiyaçlara yönelik yapılan yardımlar, o çalışan için ödül niteliğindeyken, beyaz yakalı bir çalışan için takdir edilmek, terfi almak veya diğer çalışanlar ve yöneticiler tarafından saygı görmek bir ödüldür.
Bunun yanında işletmelerin başarı gösteren ve belirlenen bir hedefi gerçekleştiren çalışanlara yönelik uyguladığı parasal yardımlarda önemli bir ödüllenme aracıdır. Çalışan bu ödüllendirmeyi başarısının kaynağı olarak görecek, motive olacak ve tekrar aynı tutum ve istikrarla çalışarak ödülü hak etmek isteyecektir.
Çalışana ve Fikirlerine Değer Vermek: Çalışanlar işlerini daha iyi yapmak için fikir ve önerilerde bulunabilirler. Yöneticiler tarafından çalışan dinlenmeli ve fikirlerine değer verilmelidir. Bu uygulama çalışanın çalışma isteğini, özgüvenini, cesaretini ve verimliliğini artıracak, motivasyonunu sağlayacak ve işletmeye bağlılığını devamlı kılacaktır. Eğer çalışanın sunduğu fikir veya öneri olumlu karşılanmaz ise bile, bu durumu çalışana direkt söylemek yerine bunun çok daha fazlasını ortaya koyabilecek potansiyele sahip olduğu belirtilmelidir.
Yönetim tarafından alınacak bir karara çalışanın dahil edilmesi, görüşlerinin sorulması, çalışana duyulan güven nedeniyle bireysel herhangi bir işi yapması istenmesi gibi davranışlar, işletmenin kendisine değer verdiğini hissettirecek çok güçlü bir motivasyon aracıdır.
